Than hoạt tính là gì? 5 công dụng tuyệt vời của than hoạt tính

Hiện nay kem đánh răng than hoạt tính luôn được mọi người tin dùng vì khả năng làm trắng răng cũng như giúp mang lại hơi thở thơm mát. Tuy nhiên bạn đã thật sự biết than hoạt tính là gì và chúng có công dụng như thế nào. Hãy cùng mnkienhung.edu.vn tìm hiểu qua bài viết sau nhé!

Than hoạt tính là gì?

Than hoạt tính là một dạng của cacbon được xử lý để có độ xốp cao với những lỗ rỗng nhỏ để tăng diện tích bề mặt cho dễ hấp phụ hoặc tăng cường với các phản ứng hóa học khác nhau.

Phần lớn than hoạt tính hiện nay được làm từ gỗ và các nhiên liệu có giàu cacbon khác như than đá, gáo dừa, than bùn, mùn cưa,… bằng cách đốt các nhiên liệu trên ở nhiệt độ cao từ 600 – 900 °C trong điều kiện yếm khí.

Than hoạt tính

Các loại than hoạt tính

2.1 Than hoạt tính dạng bột

Than hoạt tính dạng bột là loại than bột mịn màu đen, kích thước hạt rất nhỏ. Than hoạt tính dạng bột được đánh giá có khả năng hấp thụ tốt các chất lỏng, khí và phân tử hữu cơ khác vì có diện tích bề mặt tiếp xúc lớn. Hiện nay, than hoạt tính được ứng dụng chủ yếu trong việc xử lý nước phèn, màng lọc RO và các lĩnh vực khác như:

• Chế biến thực phẩm: Dùng để tẩy màu trong việc sản xuất bột ngô, mạch nha, dầu thực vật,…
• Làm đẹp: Than hoạt tính thường được sử dụng để sản xuất kem đánh răng, sữa rửa mặt, mặt nạ,…
• Y học: Than hoạt tính được dùng để sản xuất mặt nạ chống độc, sản xuất khẩu trang và trị các bệnh về tiêu hóa.

Than hoạt tính dạng bột

2.2 Than hoạt tính dạng hạt

Than hoạt tính dạng hạt được cấu từ những hạt than nhỏ có kích thước khoảng từ 0.2 – 5 mm. Loại này rất cứng và bền hơn dạng bột, cũng như khó bị rửa trôi hơn. Đặc biệt cỡ hạt càng nhỏ thì khả năng hấp thụ càng tốt nên than hoạt tính dạng hạt được xem là một nguyên liệu không thể thiếu trong ứng dụng lọc nước sinh hoạt, nước thải công nghiệp,…

Than hoạt tính dạng hạt

2.3 Than hoạt tính dạng viên nén

Than hoạt tính dạng viên được làm từ các bụi than của than hoạt tính và các loại khác ép lại thành viên. Ở dạng viên than hoạt tính có kích thước là hình trụ với chiều dài từ 2 – 4 mm đường kính từ 3 – 3,36 mm nên có khả năng hấp thụ cao, khó bị rửa trôi do đó thường được ứng dụng để lọc khí độc.

Than hoạt tính dạng viên nén

2.4 Than hoạt tính dạng ống

Than hoạt tính dạng ống có kết cấu đặc biệt với đường kính trung bình từ 1 – 5 cm và được nén thành những ống hình trụ rỗng ruột. Với kích thước lớn nên than hoạt tính dạng ống thường được trang bị trong các hệ thống lọc nước lớn như ở các nhà máy, xí nghiệp.

Than hoạt tính dạng ống

2.5 Than hoạt tính dạng tấm

Than hoạt tính dạng tấm là sự kết hợp giữa khung định hình và miếng mút được tẩm bột than hoạt tính. Than hoạt tính dạng tấm thường có diện tích bề mặt lớn, nên được sử dụng rộng rãi trong việc lọc mùi, lọc khí khử mùi.

Than hoạt tính dạng tấm

Cơ chế hoạt động của than hoạt tính

Than hoạt tính hoạt động dựa trên công dụng chính đó là hấp thụ các chất độc hại và hóa chất. Với kết cấu xốp có điện tích âm nên chúng hút những phân tử mang điện tích dương là các chất độc.

Với cấu tạo có nhiều vết nứt, lỗ nhỏ nên than hoạt tính sẽ dễ hấp thụ các tạp chất, bụi bẩn và các chất gây ô nhiễm môi trường như clo, benzen, SO2, CO2,… Than hoạt tính làm các chất này bám vào bề mặt của cacbon. Như vậy, diện tích bề mặt than hoạt tính càng lớn thì lực hút sẽ càng mạnh.

Cơ chế hoạt động của than hoạt tính

Than hoạt tính có tác dụng gì?

4.1 Ứng dụng xử lý nước

Than hoạt tính có vai trò rất quan trọng trong việc xử lý nước sạch. Nó sẽ loại bỏ các tạp chất, kim loại nặng, florua, cặn bẩn, các chất hữu cơ và hóa học có kích thước nhỏ khoảng 0.05 – 0.1 micromet. Ngoài ra than hoạt tính có thể loại bỏ màu, mùi của tạp chất tan trong nước. 

4.2 Ứng dụng trong xử lý khí thải, khử mùi

Than hoạt tính hấp thụ toàn bộ khí thải trong môi trường nên thường được ứng dụng để lọc không khí trong lành hơn. Đặc biệt, than được phát huy tối đa công dụng khi hoạt động ở những không gian hẹp như ô tô, tủ lạnh, phòng ngủ, nhà vệ sinh,…

4.3 Ứng dụng trong y tế

Trong lĩnh vực y tế than hoạt tính cũng được ứng dụng rất nhiều trong việc điều trị các bệnh như sau:

• Điều trị ngộ độc thức ăn, ngộ độc bia, uống thuốc quá liều hoặc các chất độc hại hít phải.
• Hỗ trợ các bệnh về dạ dày như đầy hơi, khó tiêu.
• Có thể làm giảm các triệu chứng của “hội chứng mùi cá”.
• Có thể làm giảm mức cholesterol xấu.
• Xử lý tình trạng xây xẩm do rượu.
• Ứng dụng để sản xuất khẩu trang y tế, mặt nạ phòng độc.

4.4 Ứng dụng trong công nghiệp

Trong ngành công nghiệp than hoạt tính được ứng dụng để hấp thụ các ion kim loại quý như: vàng, bạc và các kim loại quý khác, sau đó sử dụng phương pháp nung chảy để tách chúng hoắc có thể sử dụng phương pháp khuấy động.

Khoảng 90 – 95% than hoạt tính được dùng để làm chất động trong việc sản xuất cao su, trong đó khoảng 80% sử dụng để sản xuất săm lốp, các sản phẩm đệm ngủ và các vật liệu cơ khí, Chỉ có khoảng 5% còn lại là để dùng trong các ngành khác.

4.5 Các ứng dụng khác

Với khả năng hấp thụ tốt và lành tình nên hiện nay than hoạt tính cũng được ứng dụng rộng rãi trong ngành làm đẹp như sản xuất kem đánh răng, mặt nạ, sữa rửa mặt, xà phòng,…

Trong nông nghiệp than hoạt tính được dùng để trung hòa độ pH và các nguồn bệnh của đất. Đặc biệt than còn dùng để xử lý tình trạng đất bị nhiễm mặn, nhiễm phèn và xử lý nguồn nước trong ao hồ để tạo môi trường nước trong sạch cho các sinh vật dưới ao hồ.

Các ứng dụng khác

Cách làm than hoạt tính tại nhà

4.1  Cách làm than hoạt tính từ gạo

Chuẩn bị nguyên liệu:

• Gạo.
• Chảo để rang gạo. 
• Máy xay sinh tố hoặc dụng cụ để làm nhuyễn than.

Các bước thực hiện:

• Bước 1: Vo gạo một lần (không cần vo kỹ) và để ráo nước.

• Bước 2: Làm nóng chảo sau đó cho gạo vào chảo rang cho đến khi gạo cháy thành than. 

• Bước 3: Sau đó để gạo rang đen nguội thì làm mịn than, có thể dùng máy xay, cối hoặc các dụng cụ làm nhuyễn khác.

• Bước 4: Bảo quản than bằng lọ thủy tình và để ở nơi khô ráo thoáng mát.

4.2 Cách làm than hoạt tính bằng gáo dừa

Chuẩn bị nguyên liệu:

• Gáo dừa.
• Nước hoa hồng toner.
• Một lon sữa rỗng.
• Kẹp gắp, thau inox, chén, lọ thủy tinh.
• Máy xay sinh tố hoặc dụng cụ để làm nhuyễn than.

Các bước thực hiện:

• Bước 1: Đốt gáo dừa cho bén lửa rồi dùng kẹp cho gáo dừa vào lon sữa.

• Bước 2: Lấy thau inox đậy ¾ miệng lon, đợi gáo dừa cháy hết thì đậy kín miêng lon lại.
• Bước 3: Sau khi gáo dừa cháy thành than thì đổ vào chén và trộn đều than với 3 muốn nước hoa hồng và đợi than khô lại.

• Bước 4: Sau đó dùng máy xay hoặc dụng cụ để làm nhuyễn than, để đảm bảo than được min hơn thì bạn nên rây than để loại bỏ những hạt to.

• Bước 5: Bảo quản than bằng lọ thủy tình và để ở nơi khô ráo thoáng mát.

Như vậy than hoạt tính đem đến nhiều công dụng tuyệt vời trong đời sống hằng ngày. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào bạn có thể truy cập website avakids.com hoặc liên hệ qua hotline 1900.866.874 (7:30 – 22:00) để được giải đáp nhé!